"De pedra son os muros i as tebras"

Ferreira, 2023

7ª Chanfaina Lab (7). Estrea: venres 31 de marzo do 2023
Realización: Sofía Naseiro
Música: Sofía Naseiro
Mesturas: Rubén Rodríguez
Sinopse: “ Entrando nunha antiga escola unitaria abandonada, escoitamos os ecos dun pasado de represión e medo. Volvendo ao presente, só fican sombras como as pantasmas dun tempo ao que non queremos retornar.”
Duración: 5'
Gravado na escola de Leiriña, Ferreira, dentro do programa da 7ª Chanfainalab



Sofía Naseiro (Vilalba, 1996) é unha cineasta chairega, documentalista con interese na memoria das mulleres e na da nosa terra. Segue a máxima de José Gil “Ninguén morre de todo se lle fas unha película”. A súa paixón é o estudo do cinema, ao que adica un proxecto transmedia, kinocube, que se materializa nunha bitácora escrita e máis unha canle de YouTube no que reflexiona sobre os arquetipos cinematográficos que se repiten ao longo da historia do cinema. Entre os seus traballos documentais, destaca o Proxecto Xorima, do que é directora e produtora, adicado a homenaxear ao grupo de folk galego Xorima, reunindo aos seus membros orixinais despois de 40 anos.

Sofía chegou a San Sadurniño aguilloando os seus ollos de documentalista na procura de mámoas, ermidas e relatos de vida, mitoloxía e morte. Porén, "ao escoitar á veciñanza de San Sadurniño falar das antigas escolas unitarias que aínda ficaban en pé, agromou unha idea nova que rematou por tomar forma mentres exploraba a escola de Leiriña , en Ferreira: a de habitar un espazo a través do son. E quen (ou que) habita naquela vella escola? No proceso de recollida do audio que finalmente se utilizou, atopei a represión e o sometemento nos testemuños de xente que lembraba a educación do franquismo e nos vellos libros escolares inzados de propaganda. Atopei as mesmas tebras que poboan o texto de Celso Emilio Ferreiro, "Longa noite de pedra", .que da título á peza- e así o quixen transmitir a través da montaxe, poñendo o acento na edición sonora".

"De pedra son os muros i as tebras" é unha rotunda reivindicación da memoria colectiva a través do ronsel da infancia na escola:"O resultado articúlase en dúas partes ben diferenciadas de maneira visual e auditiva. Cada plano é unha idea diferenciada. A través das voces das crianzas retornamos ao pasado, en branco e negro, con planos en movemento. É a escola como ferramenta de represión e adoutrinamento. Cando pechamos os ollos e os volvemos a abrir, atopamos a escola queda, bañada soamente pola luz da tarde e polas cores e os sons da natureza. Estamos no presente, e xa non hai nada que temer. Só fican as sombras". A peza da cineasta chairega quere ser lida como unha reflexión sobre o paso do tempo, sen caer na nostalxia, e sobre a memoria dun tempo que compre non esquecer.
Fotografías de Cesar Galdo.