O concello comeza o novo século con 5.250 habitantes, case todos adicados ao sector agrogandeiro, moitos deles traballando nas terras dos Marqueses e pagando rendas, baixo a supervisón e control do seu Administrador, o párroco Felipe Calvo. Dende 1900 a nova marquesa é a madrileña  María de la Natividad Quindós, "VII Marquesa de San Sadurniño, Duquesa de la Conquista, Marquesa de Gracia Real, Marquesa de los Palacios, Condesa de Cumbres Altas y Vizcondesa de la Frontera". A marquesa reformará completamente a residencia dos seus devanceiros ata convertela nunha referenza obrigada da aristocracia española e dos  políticos conservadores; mesmo o rei Alfonso XIII, visitará San Sadurniño en 1904 e 1909, ademais da Infanta Isabel (1906) e outros membros da familia real. Tampouco falta a cita o Marqués de Figueroa, omnipotente cacique comarcal. Neses veráns aristocráticos, San Sadurniño convértese na "vila da tranquilidade". A marquesa é dona e señora do val, porén están a agromar con pulo as sociedades agrarias anticaciquís como "La moralizadora" . A plataforma electoral "Solidaridad" gallega" arrasou nas eleccións municipais de 1909. Alcaldes destes anos: José María Diaz Rodríguez (1897-1901); Antonio Cibreiro Pérez (1902-1905); Ángel García Fernández (1906-1909)