O Pazo da Marquesa é un dos edificios patrimoniais mais emblemáticos do Concello. Solar do señorío de San Sadurniño creado en 1526, posteriormente convertidos en marqueses de San Sadurniño dende 1688. O edificio actual foi remodelado a comezos do século XX por María de la Natividad Quindós, "VII Marquesa de San Sadurniño, duquesa de la Conquista, marquesa de Gracia Real, marquesa de los Palacios, condesa de Cumbres Altas y vizcondesa de la Frontera". Durante o século XX o pazo e os seus refinados bosques e xardíns -case 100 hectáreas- foron visitados por viaxeiros ilustres, entre eles Alfonso XIII, membros da aristocracia española, políticos conservadores, ademais de escritores e artistas da corte de Madrid. O artista visual Anxo Santomil recreou o tempo de esplendor da Marquesa en "A Marquesa e o Pazo", realizada na 6º chanfainalab. En 1953, á morte da Marquesa, o pazo pasou a mans da orde relixiosa Hijas de Cristo Rey e transformado en colexio e hospicio. No ano 2010 recupera a titularidade pública e comézase a súa rehabilitación. En xuño do 2014 pasou a seren definitivamente a sede do Concello de San Sadurniño.
Tras varias intentonas, no verán de 1925 Misael Prieto García (1879-1935), párroco de Meirás e Natividad Quindós,...
Meirás, Valdoviño ,1925
Patricia Hermida Torrente fálanos desta foto da súa familia no ano 1927.
Santiso, Ferreira de Arriba ,1927
Manolo Rico fálanos desta foto onde aparece o mestre de San Sadurniño -dende 1908 ata 1943- don Arsenio Barreiro...
O Casal, San Sadurniño ,1927
O venres 23 de setembro de 1927 os reis Alfonso XIII e Victoria Eugenia -de visita oficial a Galicia- achéganse a San...
,1927
A celebración da onomástica da Marquesa, arredor do 8 de setembro, converterase nun ritual que se repetirá ano tras...
San Sadurniño ,1927
Á tardiña do chuvioso venres 23 de setembro de 1927, os reis Alfonso XIII e Victoria Eugenia -de visita oficial a...
O Casal, San Sadurniño ,1927
Alfonso XIII e Victoria Eugenia -de visita oficial a Galicia- achegáronse a San Sadurniño o venres 23 de setembro de...
San Sadurniño ,1927
Manolo Rico López fálanos desta foto do ano 1928.
San Sadurniño ,1928
Manolo Rico fálanos desta foto onde aparecen duas mulleres do servizo da marquesa e do balcón desde onde o Príncipe...
O Casal, San Sadurniño ,1928
A primeiros de xuño de 1929 -mais cedo do acostumado-, a Marquesa chega ao seu pazo de San Sadurniño para pasar o...
O Casal, San Sadurniño ,1929
O mércores 24 de setembro de 1930, Alfonso de Borbon y Battenberg, príncipe de Asturias realiza unha viaxe a Ferrol a...
O Casal, San Sadurniño ,1930
Un equipo de xardineiros eran os responsabeis de ter sempre a punto os xardíns do Pazo da Marquesa. Pura Ladra evoca a...
O Casal, San Sadurniño ,1930
Manolo Rico, con 90 anos, evoca os seus tempos como "recollepelotas" no campo de tenis do pazo da Marquesa en 1930. O...
San Sadurniño ,1930
A proclamación da Segunda República en abril de 1931 marca un punto de inflexión na vida da Marquesa. Xa andaba moi...
San Sadurniño ,1933
Cando se produce a sublevación militar do 18 de xullo de 1936 contra o goberno da República, Natividad Quindós,...
San Sadurniño ,1937
En 1946, o ano no que a ONU condena ó réxime de Franco “polo seu carácter fascista”, Natividad Quindós,...
San Sadurniño ,1946
No verán de 1946 o párroco Daniel Porto Río abandonaba San Sadurniño con destino á parroquia de San Francisco en...
San Sadurniño ,1946
Clip do filme "Chiruca" ( Benito Perojo,1947), integramente filmada en Bós Aires; o clip reflicte o balbordo da aldea...
,1947
O dia 16 de febreiro de 1953, aos 90 anos morre en Madrid Natividad Quindós. Tiña os títulos de IX vizcondesa de la...
Capela de Baltar ,1953
En 1957 o prestixioso fotógrafo galego Dionisio Tasende (1918-2010) visitou San Sadurniño onde tirou algunhas...
O Casal, San Sadurniño ,1957