Naraío con 22 kilómetros cadrados é a parroquia mais grande do Concello de San Sadurniño e nela viven 608 habitantes distribuidos en 35 núcleos de poboación. Naraío xa aparece citado en documentos altomedievais do ano 868 ; homes e mulleres da parroquia viviron intensamente vencellados ao devalar do seu imponente castelo, as beiras do Río Castro, propiedade da Casa de Alba. Dende o século XII, a parroquia de Naraío foi xurisdición independente -xunto con Igrexafeita, Ferreira e parte de Lamas- dependendo dos Condes de Andrade e logo de Lemos. En 1812, debido á proclamación da Constitución que supoñía a abolición do réxime señorial , creáronse os concellos de San Sadurniño e Naraío que foron suprimidos coa restauración señorial de Fernando VII en 1823. O fermoso río Castro atravesa a parroquia de leste a oeste. Naraío tamén é unha parroquia de gran tradición migratoria, nomeadamente a Cuba. As súas festas mais salientabeis son Festa de San Roque, Santa Mariña, e o Festival do río Castro>. Toponimia de Naraío.
As primeiras referenzas escritas que nos "falan" de San Sadurniño ou Naraío aparecen no denominado Documento de...
San Sadurniño ,868
A fundación do mosteiro de San Martín de Xuvia, o 15 de maio do 977, terá una grande relevancia no devenir histórico...
Narón ,997
A familia dos Froilaz, a mais importante e todopoderosa linaxe da Galicia feudal no século XII, realizará numerosas...
Naraio ,1114
Durante todo o século XII, a aristocrática familia Froilaz segue controlando a posesión feudal das terras de...
Naraío ,1163
En 1261 morre o último representante da vella estirpe dos Traba-Froilaz, Rodrigo Gómez, o derradeiro gran señor de...
San Sadurniño ,1261
O 1 de maio de 1364, en Murviedro (Valencia), Pedro I, rei de Castela outórgalle a Fernán Pérez de Andrade "O boo" a...
Naraio ,1364
Ao finalizar a Guerra Civil castelá, o rei Enrique II “precisaba” de mais rendas e recursos para a exhausta...
Naraio ,1377
Os constantes abusos do señor feudal Fernán Pérez II de Andrade, "O mozo", levarán a labregos, fidalgos e artesáns...
Naraio ,1466
O día 5 de outubro de 1486 chega ata as portas do Castelo de Naraío unha orde real para que Paio Rodríguez, alcaide...
San Sadurniño ,1486
Arredor de 1482 a política unificadora do Reis Católicos levou aos Reinos de Castela e Aragón á Guerra de Granada;...
San Sadurniño ,1488
A derrota Irmandiña permitiu que, de novo, os Señores de Andrade sigan a abusar dos seus “servos” pola súa...
Igrexafeita, Naraío ,1491
A mediados do século XVIII, baixo o reinado do rei ilustrado Fernando VI, o Secretario de estado e ministro de Facenda,...
San Sadurniño ,1750
Case non sabemos nada da súa vida, nin sequera aparece citado no Catastro de Ensenada, mais na tese doutoramento "El...
Igrexafeita, Ferreira, Naraío ,1756
Estudo sobre os cruceiros e petos de ánimas de Moeche e San Sadurniño realizado polo investigador Juan José Burgoa...
San Sadurniño ,1820
Nunha noite de inverno, do 3 ao 4 de xaneiro de 1821, o labrego de Naraío Alejandro Meizoso topábase na súa casa ao...
Naraío ,1821
Descrición da parroquia de Naraío segundo o Diccionario Geográfico Estadístico Histórico de Pascual Madoz. ...
Naraío ,1836
Alcalde de San Sadurniño (1872-1873); (1874-1875) As eleccións municipais democráticas de decembro de 1871 puxeron a...
San Sadurniño ,1872
Alcalde de San Sadurniño (1872-1873); (1874-1875) O veciño de Naraío Nicolás Redondo Lago será nomeado por segunda...
San Sadurniño ,1874
Descoñecemos as razóns exactas polas que o enxeñeiro de minas galés Ellis Henry Thomas, chegou a Ferrolterra cara...
Chao, Campolabrado, Naraío ,1900
A milagreira fonte de San Roque foi costeada e doada á parroquia por unha veciña entre os anos 1903 e 1905; É unha...
Eirixado, Naraío ,1903